Cắt kẽ răng (IPR) trong chỉnh nha bằng khay trong suốt – Ứng dụng, kỹ thuật và mẹo lâm sàng

Cắt kẽ (IPR) là lấy bỏ lớp men răng giữa các răng, được chỉ định để giải quyết 5 vấn đề sau:

Giảm chen chúc
Điều chỉnh sai lệch chỉ số Bolton
Giảm độ cắn chìa
Giảm tiếp xúc quá mức răng cửa
Xử lý các tam giác đen

Ứng dụng thứ nhất: để giảm chen chúc

Răng cần có khoảng để di chuyển. Round Trip to Stage (giai đoạn di chuyển khứ hồi), làm ngả tạm thời các răng cửa trên và dưới là kỹ thuật hữu ích để tạo đường tiếp cận thuận lợi cho cắt kẽ (IPR). Trong rất nhiều trường hợp, không cần thiết ngả các răng cửa quá nhiều về phía trước để dàn đều tiếp xúc bên một cách hoàn hảo trước khi cắt kẽ. Round Trip to Stage chỉ ra giai đoạn nào nên kết thúc ngả răng và có thể bắt đầu cắt kẽ. Điều này vừa có thể rút ngắn đáng kể thời gian điều trị bằng cách giảm số giai đoạn, cũng như hạn chế việc ngả răng quá mức có thể dẫn tới tụt lợi và/ hoặc tiêu xương.

Ứng dụng thứ hai: điều chỉnh sai lệch chỉ số Bolton

Khi bệnh nhân có sai lệch kích thước do răng cửa bên hàm trên nhỏ, các lựa chọn đề điều chỉnh sai lệch chỉ số Bolton gồm:

Cắt kẽ cung răng dưới.
Để khoảng để đắp thẩm mỹ răng cửa bên hàm trên có kích thước nhỏ.
Để khoảng tại vị trí khác ở cung răng hàm trên.

Trong những trường hợp thẩm mỹ răng cửa bên hàm trên không quá nhỏ, cắt kẽ răng dưới là cách hiệu quả để điều chỉnh tỉ lệ Bolton về giới hạn bình thường và kết thúc ở khớp cắn bình thường.

Ứng dụng thứ ba: giảm độ cắn chìa

Vai trò thứ ba của IPR là giảm độ cắn chìa ở các ca hạng II hay cắn ngược ở bệnh nhân khớp cắn hạng III.

Đối với bệnh nhân sai khớp cắn hạng III, cần chỉ định cắt kẽ răng dưới để tạo thêm khoảng hỗ trợ việc đi vào của răng nanh hàm dưới và đưa chúng về khớp cắn hạng I. Kết hợp dùng thêm chun hạng III để điều chỉnh, cắt kẽ phía sau cả 2 bên để điều chỉnh khớp cắn răng nanh.

Ứng dụng thứ tư: giảm tiếp xúc quá mức răng cửa

Đó là những trường hợp chúng ta phải xử lý cắn hở răng sau. Rất nhiều trường hợp, cắn hở răng sau là do tiếp xúc quá mức răng cửa. Trong ca này cần phải IPR răng dưới để đưa lùi răng cửa dưới giảm tiếp xúc quá mức răng cửa và ổn định cắn hở phía sau.

Ứng dụng thứ năm: xử lý các tam giác đen

Cắt kẽ là chỉ định thường được đưa ra nhằm giảm các khoảng tam giác đen ở các bệnh nhân bị mất nhú lợi kẽ răng.

KỸ THUẬT IPR

1. IPR bằng dây mài kẽ.

Bắt đầu bằng dây mài kẽ mỏng nhất có thể để mở tiếp xúc bên. Sử dụng động tác qua lại nhẹ nhàng cho đến khi dây mài đi lại dễ dàng. Sau đó chuyển sang dây dày hơn để mở rộng tiếp xúc, làm việc tới dây có độ dày cần thiết.

2. IPR bằng đĩa khoan kim cương tốc độ chậm.

Bắt đầu ở mặt ngoài với tốc độ chậm rồi đưa đĩa cắt lên bề mặt răng, từ từ tiến về phía tiếp xúc. Làm như vậy sẽ giảm đáng kể khả năng tạo khấc.

3. IPR bằng mũi khoan nhanh

IPR bằng mũi khoan nhanh khi bạn phá tiếp xúc bên với động tác vuốt nhẹ, đều. Đầu khoan được phun nước để tránh làm mòn và nóng đầu mũi khoan.

Mẹo lâm sàng khi cắt kẽ

Mẹo 1.

Khi điều trị bệnh nhân thanh thiếu niên, bác sĩ phải chắc chắn rằng đã thảo luận về việc cắt kẽ với phụ huynh 3 lần vào 3 thời điểm khác nhau.

AAO có sẵn một brochure chi tiết về IPR mà bác sĩ đưa cho bệnh nhân và phụ huynh trong buổi đầu tiên. Lần thứ hai là buổi hẹn quét hay lấy dấu. Lần thứ ba là ngay trước khi bắt đầu – đặc biệt nếu đây là trẻ em. Vì nhú lợi còn cao ở bệnh nhân trẻ em nên việc chảy máu lợi là hay xảy ra, mà đương nhiên bác sĩ chúng ta đều không muốn bố mẹ chúng lo lắng. Chúng ta nên thảo luận thêm một lần nữa ngay trước khi bắt đầu và bằng điều này bệnh nhân sẽ hiểu và chuẩn bị tinh thần.

Mẹo 2. Cắt kẽ ít hơn một chút

Ví dụ trong trường hợp cần cắt kẽ 0.3mm, bác sĩ nên bắt đầu với 0.2mm và sau đó theo dõi tiếp xúc. Nếu tiếp xúc không chặt chúng ta sẽ tiếp tục với khay và theo dõi bất cứ vùng nào mà cần phải quay lại và cắt rộng thêm làm lỏng tiếp xúc. Bằng cách làm từng ít một này sẽ giảm nguy cơ gây hở tiếp xúc bên khi kết thúc điều trị.

Kết luận: Cắt kẽ răng (IPR) có rất nhiều ứng dụng trong chỉnh nha bằng khay trong suốt. Tùy với tình trạng lệch lạc răng của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có chỉ định phương pháp cắt kẽ IPR khác nhau.

Tìm hiểu thêm: