
Điều trị sai lệch theo chiều đứng dọc bằng khay niềng trong suốt
Những bệnh nhân có vấn đề liên quan tới kích thước dọc sẽ có 2 trường hợp 1 là cắn sâu 2 là cắn hở. Bài viết dưới đây ARRASMIILE sẽ chia sẻ về cách thức điều trị 2 loại sai khớp cắn này bằng khay niềng trong suốt.
I. Cắn sâu

Điều trị cắn sâu bác sĩ có thể cân nhắc 1 trong 3 phương pháp dưới đây:
- Đánh lún răng cửa
- Làm trồi các răng sau
- Kết hợp 2 phương pháp trên
Trước khi quyết định áp dụng phương pháp nào, bác sĩ cần phân tích các yếu tố dưới đây:
- Độ lộ răng cửa – đánh lún răng cửa trên sẽ được chỉ định trong trường hợp cắn sâu và các răng cửa này mọc trồi. Nhưng chống chỉ định khi không đủ độ lộ của các răng cửa này
- Độ bộc lộ lợi – tương tự như độ lộ răng cửa, đánh lún răng cửa trên sẽ hiệu quả trong trường hợp bệnh nhân có quá phát xương hàm trên theo chiều đứng (VME) để giảm cười hở lợi.

- Vị trí viền lợi – đánh lún hay làm trồi các răng quan trọng có thể giúp cải thiện sự đối xứng của đường viền lợi ở bệnh nhân mòn răng cửa và mọc trồi các răng mòn. Đánh lún răng cửa có thể được chỉ định để làm đều đường viền lợi trước khi phục hình răng.
- Cung cười – khi lên kế hoạch điều trị bằng khay trong suốt, bác sĩ luôn cố gắng tạo một đường cười hài hòa với các rìa cắn răng cửa trên đi theo đường cong của môi dưới. Những trường hợp này chủ yếu cân nhắc đánh lún răng hay làm trồi răng trước.
- Làm phẳng đường cong Spee – đánh lún răng cửa dưới và/ hoặc làm trồi răng sau là chủ yếu trong điều trị cắn sâu.

Một vài trường hợp cắn sâu yêu cầu phải mở khớp thông qua việc làm trồi các răng sau. Ví dụ ở những bệnh nhân:
- Trường hợp phục hồi mất kích thước dọc
- Góc hàm đóng, cắn sâu do xương
- Sai khớp cắn hạng II tiểu loại 2.
- Tầng mặt dưới ngắn
II. Cắn hở

Điều trị cắn hở cũng chỉ có những hạn chế lựa chọn, bao gồm:
- Làm trồi răng cửa
- Đánh lún các răng sau
- Kết hợp 2 phương pháp trên
Những cân nhắc tương tự cũng được áp dụng:
- Độ lộ răng cửa – trường hợp cắn hở mà răng cửa không bộc lộ đủ thì thẩm mỹ sẽ được cải thiện thông qua làm trồi răng trước. Trong khi bệnh nhân có độ lộ răng cửa bình thường thì sẽ đóng cắn hở thông qua đánh lún răng sau.
- Độ bộc lộ lợi – trường hợp cắn hở răng cửa với lợi bộc lộ quá nhiều sẽ không cải thiện về thẩm mỹ nếu làm trồi răng cửa trên, khác với trường hợp lợi bộc lộ không đủ.
- Vị trí viền lợi – trong một số trường hợp làm đều đường viền lợi đòi hỏi phải có làm trồi.
- Cung cười – khi cắn hở phía trước là do thói quen xấu, có thể đảo ngược cung cười bằng cách làm trồi các răng trước.
III. Làm trồi và đánh lún tương đối/ tuyệt đối
1. Làm trồi và đánh lún tương đối
Là di chuyển có thể dự đoán trước, cũng là một trong những di chuyển tương đối dễ dàng với khay niềng trong suốt.
Trong những trường hợp đòi hỏi làm trồi tương đối, bác sĩ có thể đạt được điều này một cách đơn giản thông qua việc nghiêng răng vào trong. Khi răng nghiêng trong, rìa cắn răng cửa đi theo một cung và khớp cắn có xu hướng sâu hơn. Mặt khác những trường hợp cắn sâu có sự xòe ra và có khoảng trống giữa các răng trước, kéo lùi các răng trước đồng thời dẫn đến làm trồi tương đối, gây nặng hơn tình trạng cắn sâu. Ở những trường hợp này phải thêm đánh lún răng cửa bù trừ vào kế hoạch điều trị để làm trung hòa hiệu ứng cắn sâu gây ra bởi sự làm trồi tương đối.

Tương tự với trường hợp đánh lún tương đối, ở những ca cắn sâu với răng cửa ngả lưỡi, việc làm ngả các răng ra ngoài sẽ đưa thân răng ra trước dẫn tới rìa cắn răng cửa ra ngoài ngược chiều nhau. Điều quan trọng là nhận ra ca nào cần đánh lún/ làm trồi tương đối, vì di chuyển này dễ tiên đoán hơn.
Tương tự, ở những ca cắn hở phải ngả răng – để giải quyết chen chúc chẳng hạn – việc ngả răng này sẽ gây ra đánh lún tương đối, làm cho tình trạng cắn hở càng tệ hơn. Ở những trường hợp này, bắt buộc phải thêm làm trồi răng cửa để bù trừ vào trong kế hoạch điều trị.
2. Làm trồi và đánh lún tuyệt đối
Là những di chuyển mang tính thách thức hơn đối với điều trị niềng khay trong suốt – tuy nhiên không có nghĩa là không làm được. Công cụ chồng hình sẽ rất hữu ích trong việc xác định di chuyển là tuyệt đối hay tương đối. Trong những trường hợp cụ thể, làm trồi tuyệt đối yêu cầu những công cụ cụ thể sau:
- Đổi attachment
- Điều trị dự trù và/ hoặc
- Khí cụ hỗ trợ (Minivis)

Trong trường hợp làm trồi tuyệt đối, bác sĩ đang làm trồi răng thực sự so với xương ổ răng. Điều này đòi hỏi phải ‘’tóm vào răng” – tóm rất chặt – phổ biến nhất ở răng cửa giữa và răng cửa bên có bề mặt rất mịn và ít vùng lẹm. Trong một vài trường hợp đòi hỏi làm trồi tuyệt đối, các attachment làm trồi tối ưu sẽ được sắp xếp lên răng tự động bằng phần mềm. Sự hiện diện của attachment làm trồi tối ưu trên răng là dấu hiệu cho thấy sẽ có sự làm trồi tuyệt đối.
Tóm lại điều trị khớp cắn sâu và khớp cắn hở bằng khay trong suốt yêu cầu một số kỹ thuật đặc biệt như đánh lún hay làm trồi răng. Và để điều trị hiệu quả bác sĩ cần phân tích kỹ những yếu tố lâm sàng như độ lộ răng cửa, độ bộc lộ lợi, vị trí viền lợi và cung cười.
Tìm hiểu thêm: