“Thực hư” ưu điểm rút ngắn thời gian niềng răng của mắc cài tự buộc?| ARRASMILE
Nhà sản xuất của các hệ thống mắc cài tự buộc tự cho rằng các hệ thống này có một số ưu điểm so với mắc cài thông thường ví dụ như điều trị có thể nhanh hơn và hiệu quả hơn. Nhận định này liệu có đúng? Hãy cùng ARRASMILE thảo luận chi tiết hơn trong bài viết dưới đây.
Tổng thời gian điều trị chỉnh nha gồm 2 giai đoạn:
- Điều trị tích cực (di chuyển răng bằng các khí cụ)
- Giai đoạn duy trì.
Điều trị tích cực
Điều trị tích cực được chia thành 3 giai đoạn sau:
- Dàn đều và làm phẳng
- Đóng khoảng và điều chỉnh tương quan răng hàm
- Tinh chỉnh và hoàn thiện
Dàn đều và làm phẳng
Các hệ thống mắc cài tự buộc cho thấy tốc độ di chuyển răng nhanh hơn đáng kể trong giai đoạn dàn đều và làm phẳng. Lý do cho việc này có thể là sự giảm ma sát của mắc cài tự buộc so với kiểu buộc thông thường. Chuyển động chính trong giai đoạn này là trồi răng và nghiêng răng – các chuyển động này có thể dễ dàng đạt được.
Với mắc cài thông thường, việc buộc chun hoặc chỉ thép sẽ chống lại sự trượt tự do của dây cung qua rãnh mắc cài, việc này rất cần thiết để răng di chuyển hiệu quả. Điều này không gặp ở mắc cài tự buộc.
Buộc chun có thể làm giảm tốc độ di chuyển răng trong quá trình dàn đều và làm phẳng. Mắc cài tự buộc có độ ma sát tương đương mắc cài thường được buộc bằng chỉ thép và có độ ma sát thấp hơn mắc cài thường được buộc bằng dây chun.
Tuy nhiên, hiệu quả dàn đều và làm phẳng phụ thuộc không chỉ vào hệ thống mắc cài, mà còn phụ thuộc vào dây cung được sử dụng. Yếu tố quan trọng nhất không nhất thiết là kích thước của dây cung, mà là lực được truyền từ mắc cài lên răng. Một yếu tố rất quan trọng khác ảnh hưởng đến hiệu quả di chuyển răng đó là đặc điểm bề mặt của bản thân dây cung.
Một tác dụng không mong muốn của việc sử dụng mắc cài tự buộc, nhất là ở các trường hợp không nhổ răng, đó là nhóm răng sau không khớp nhau, có xu hướng cắn chéo dạng kéo (khớp cắn Brodie). Lý do cho hiện tượng này là không hoàn toàn rõ ràng. Trong trường hợp này bác sĩ chỉnh nha nên đảo ngược dây cung, nghĩa là dây cung hàm trên được dùng cho hàm dưới và dây cung hàm dưới được dùng cho hàm trên.
Đóng khoảng và hoàn thiện
Trong phân tích hồi cứu các case đã điều trị của tác giả Bjoern Ludwig và cộng sự, tác giả cho rằng không có bất kỳ ưu điểm nào của mắc cài tự buộc cho 2 giai đoạn điều trị này và đưa ra các nhận định sau:
- Các hệ thống chủ động thể hiện khả năng kiểm soát xoay tốt hơn các hệ thống thụ động.
- Mắc cài càng nhỏ thì đặc điểm cơ học về mặt kiểm soát torque và xoay càng kém.
- Mắc cài càng ít đắt tiền, thì nói chung chất lượng gia công càng kém, và việc này có ảnh hưởng lên đặc tính cơ sinh học của mắc cài.
- Trình tự dây cung được đề nghị của nhà sản xuất được xây dựng để phù hợp với từng hệ thống mắc cài riêng biệt và sự thay đổi trình tự có thể gây bất lợi về mặt thời gian điều trị và chất lượng kết quả điều trị cuối cùng.
Mặc dù mắc cài tự buộc làm việc tốt hơn trong giai đoạn dàn đều và làm phẳng so với mắc cài thông thường, nhưng trong giai đoạn đóng khoảng và tinh chỉnh, chất lượng và kích thước mắc cài đóng vai trò quan trọng hơn là phương pháp buộc được sử dụng.
Để đạt được tất cả các ưu điểm của mắc cài tự buộc, đôi khi bác sĩ phải dùng đến các khí cụ phụ trợ ví dụ như mặt phẳng cắn răng trước. Việc sử dụng khí cụ này có thể rất hữu ích vì nó làm tách khớp các răng và có khả năng làm giảm bong mắc cài trong trường hợp khớp cắn sâu. Cơ chế điều trị có thể được áp dụng ở cường độ lực thấp hơn và việc sửa khớp cắn loại II có thể thuận lợi hơn do sự lồng múi không còn cản trở việc điều chỉnh nhóm răng sau nữa.
Giai đoạn duy trì
Việc duy trì khớp cắn có thể đạt được theo nhiều cách khác nhau:
- Hàm duy trì cố định
- Hàm duy trì tháo lắp
Một số tác giả còn khuyến cáo mài chỉnh khớp cắn của các răng để tăng cường sự ổn định của kết quả điều trị chỉnh nha. Như một nguyên tắc chung, sự thay đổi trong vị trí răng và khớp cắn càng lớn thì biện pháp duy trì càng phải phức tạp và kéo dài hơn. Tuy nhiên điều này không chỉ phụ thuộc vào đặc điểm của khớp cắn ban đầu mà còn phụ thuộc vào kỳ vọng của bệnh nhân.
Kết luận, tổng thời gian điều trị với mắc cài tự buộc và thời gian duy trì sau điều trị là không giảm khi so sánh với mắc cài thông thường. Mặc dù việc dàn đều và làm phẳng với hệ thống mắc cài tự buộc có thể hiệu quả hơn một chút nhưng tổng thời gian điều trị lại không rút ngắn đi chút nào. Thậm chí, một số dạng di chuyển răng có thể kéo dài hơn khi sử dụng các hệ thống mắc cài tự buộc. Giai đoạn duy trì có thể dài hơn với mắc cài tự buộc, nhất là trong case không nhổ răng.
=> Tìm hiểu thêm:
